[Vật lý 11] Lăng kính – Cấu tạo, Công thức, Công dụng

Lăng kính đây là kiến thức của lớp 11 trong môn vật lý. Bạn đã biết những gì về lăng kính, cấu tạo và công thức của nó rồi, vậy thì sau đây hãy cùng đi ôn lại kiến thức về bài học này nhé.

Tham khảo:

• Lực Lo- Ren-Xơ là gì?
• Dòng điện trong chất bán dẫn

Lăng kính

Cấu tạo lăng kính

– Lăng kính là một khối chất trong suốt, đồng chất (thủy tinh, nhựa …) thường có dạng lăng trụ tam giác.

– Khi sử dụng lăng kính, chùm tia sáng hẹp được chiếu truyền qua lăng kính trong một mặt phẳng vuông góc với cạnh của khối lăng trụ. Do đó, lăng kính được biểu diễn bằng tam giác tiết diện thẳng.

– Các phần tử của lăng kính gồm: cạnh, đáy, hai mặt bên.

– Về phương diện quang học, một lăng kính được đặc trưng bởi:

• Góc chiết quang A;
• Chiết suất n.

– Ta khảo sát lăng kính đặt trong không khí.

Đường truyền của tia sáng qua lăng kính

Tác dụng tán sắc ánh sáng trắng

– Ta đã biết, ánh sáng trắng (ánh sáng mặt trời) gồm nhiều ánh sáng màu và lăng kính có tác dụng phân tích chùm sáng truyền qua nó thành nhiều chùm sáng màu khác nhau.

– Đó là sự tán sắc ánh sáng bởi lăng kính do Niu – tơn khám phá ra năm 1669.

– Dưới đây, ta chỉ xét sự truyền của một chùm tia sáng hẹp đơn sắc (có một màu nhất định) qua một lăng kính.

Đường truyền của tia sáng qua lăng kính

– Chiếu đến mặt bên của lăng kính một chùm tia sáng hẹp đơn sắc SI.

• Tại I: tia khúc xạ lệch gần pháp tuyến, nghĩa là lệch về phía đáy lăng kính.
• Tại J: tia khúc xạ lệch xa pháp tuyến, tức là cũng lệch về đáy lăng kính.

– Vậy, khi có tia ló ra khỏi lăng kính thì tia ló bao giờ cũng lệch về đáy lăng kính so nới tia tới.

– Góc tạo bởi tia ló và tia tới gọi là góc lệch D của tia sáng khi truyền qua lăng kính.

Các công thức lăng kính

– Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng và một số định lý hình học về góc, ta thiết lập được các công thức lăng kính sau đây:

• sini₁ = nsinr₁
• sini₂ = nsinr₂
• A = r₁ + r₂
• D = i₁ + i ₂ – A

Công dụng của lăng kính

Máy quang phổ

– Lăng kính là bộ phận chính của máy quang phổ dùng được dùng để phân tích ánh sáng từ nguồn phát ra thành các thành phần đơn sắc, nhờ đó xác định được cấu tạo của nguồn sáng.

Lăng kính phản xạ toàn phần

– Lăng kính phản xạ toàn phần được sử dụng để tạo ảnh thuận chiều (ống nhòm, máy ảnh…).

Mong rằng những chia sẽ trên sẽ giúp cho bạn một phần nào đó trong việc học tập của mình. Xin chân thành cảm ơn bạn khi đã xem hết bài viết này.