[Vật lí 12] Sóng điện từ là gì? Những kiến thức cần phải ghi nhớ

Sóng điện từ là gì? Sóng điện từ có những đặc điểm gì? Vậy thì hãy cùng với chúng tôi đi tìm hiểu về sóng điện từ này trong bài viết bên dưới nhé.

Tham khảo thêm:

• Sóng giao thoa
• Điện từ trường

Sóng điện từ là gì?

Sóng điện từ là gì?

– Sự hình thành sóng điện từ khi một điện tích điểm dao động điều hòa:

• Lấy 1 điểm O bất kỳ. Tại điểm O có điện tích điểm dao động điều hoà với tần số f theo phương thẳng đứng. Lúc này, điểm O sẽ xuất hiện điện trường biến thiên điều hoà với tần số f. Điện trường phát sinh từ trường biến thiên điều hoà với tần số f.
• Điện trường lan truyền trong không gian với dạng sóng. Đó chính là sóng điện từ.

– Sóng điện từ là quá trình truyền đi trong không gian của điện từ trường biến thiên tuần hoàn.

Những đặc điểm của sóng điện từ

• Sóng điện từ lan truyền được trong chân không.
• Sóng điện từ là sóng ngang.
• Trong sóng điện từ thì dao động của điện trường và của từ trường tại một điểm luôn luôn đồng pha với nhau.
• Khi sóng điện từ gặp mặt phân cách giữa hai môi trường thì nó cũng bị phản xạ và khúc xạ như ánh sáng.
• Sóng điện từ mang năng lượng.
• Những sóng điện từ có bước sóng từ vài mét đến vài kilômét được dùng trong thông tin liên lạc vô tuyến nên gọi là các sóng vô tuyến (được chia ra thành: sóng cực ngắn, sóng ngắn, sóng trung và sóng dài).

Tính chất của sóng điện từ

• Sóng điện từ truyền được trong môi trường chân không. Vận tốc truyền sóng điện từ trong chân không lớn nhất. Chúng bằng với vận tốc ánh sáng v = c = 3.108 m/s.
• Sóng điện từ là sóng ngang. Tại 1 điểm sẽ vuông góc với nhau và vuông góc với phương truyền sóng.
• Điện trường và từ trường tại một điểm luôn dao động cùng pha với nhau.

Sự truyền sóng vô tuyến trong khí quyển

Các vùng sóng ngắn ít bị hấp thụ

– Trong một số vùng tương đối hẹp, các sóng có bước sóng ngắn hầu như không bị không khí hấp thụ.

Sự phản xạ của các sóng ngắn trên tầng điện li

• Tầng điện li là một lớp khí quyển, trong đó các phân tử khí đã bị ion hóa rất mạnh dưới tác dụng của các tia tử ngoại trong ánh sáng Mặt Trời.
• Các sóng ngắn vô tuyến phản xạ rất tốt trên tầng điện li cũng như trên mặt đất và mặt nước biển.
• Nhờ có sự phản xạ liên tiếp trên tầng điện li và trên mặt đất mà các sóng ngắn có thể truyền đi rất xa trên mặt đất.