Tia Gamma là gì? Quá trình tạo ra tia Gamma như thế nào? Tính chất và ứng dụng

Tia Gamma là gì? Quá trình tạo ra tia Gamma như thế nào? Ngay sau đây chúng ta hãy cùng nhau đi tìm hiểu về tia Gamma trong bài viết dưới đây.

Xem ngay

tia-gamma-la-gi 2

Tia Gamma là gì?

– Tia gamma” kí hiệu là γ, là “một loại bức xạ điện từ hay quang tử có tần số cực cao”.Tia gamma không lệch về cực nào của tụ điện, bản chất như tia sáng.

– Tia gamma có bước sóng thấp nhất (<10−12 m) và tần số cao nhất (1020 – 1024 Hz) trong số các sóng điện từ vì vậy nó mang nhiều năng lượng nhất so với sóng radio, vi sóng, ánh sáng, tia hồng ngoại, tia cực tím, tia X.

– Năng lượng cao dẫn đến tia gamma có khả năng ion hóa mạnh trong môi trường vật chất. Khi tương tác ion hóa nó mất dần năng lượng và do đó không còn thuần nhất về bước sóng, đồng thời trong môi trường thì hiện ra vệt ion hóa dạng đường thẳng của từng photon.

– Vì thế trong nghiên cứu vật lý học nó được đề cập đến là “hạt” và không áp dụng được các phương pháp truyền thống cho sóng điện từ hay quang học. Khả năng ion hóa cao của tia gamma dẫn đến nó rất nguy hiểm với các sinh vật sống.

Quá trình tạo ra tia Gamma

– Tia Gamma được sinh ra từ các phản ứng hạt nhân gồm có:

  • Quá trình phân rã các đồng vị có tính phóng xạ
  • Sự tương tác giữa các hạt cơ bản như quá trình hủy cặp electron-positron, hay va đập của nơtron vào hạt nhân Urani gây vỡ hạt nhân này.

– Bên cạnh đó, tia Gamma còn được tạo ra từ các phản ứng nhiệt hạch, phân hạch, phân ra alpha và phân rã Gamma.

Tính chất của tia Gamma

  • Tia Gamma có tính chất đâm xuyên. Loại tia này có khả năng xuyên qua cả bê tông bởi nguồn năng lượng tự thân ở mức cao, thâm chí còn cao hơn cả tia X
  • Tần số lớn khoảng 1020 Hz nhưng lại có bước sóng thấp nhất khoảng dưới 10−12 m
  • Không mang điện nên không bị lệch hướng trong từ trường và giữ nguyên hướng ban đầu
  • Tia Gamma thường bị nhầm lẫn với tia X bởi bản chất của 2 tia này khá tương đồng và chỉ khác nhau ở nguồn phát. Cụ thể, nguồn phát tia X được tạo ra từ các electron gia tốc, còn tia gamma lại được tạo ra từ các hạt nhân nguyên tử.

tia-gamma-la-gi 1

Ứng dụng

Ứng dụng tia Gamma trong y học?

– Tia gamma vừa nguy hiểm vừa có thể hữu ích. Để phá hủy các tế bào ung thư não và các chứng bệnh khác, các nhà y học thỉnh thoảng sử dụng “dao mổ tia gamma”.

– Kĩ thuật sử dụng nhiều chùm tia gamma tập trung vào các tế bào cần phá hủy. Vì mỗi chùm tia tương đối nhỏ, nên nó ít gây tổn hại cho các mô não khỏe mạnh.

– Nhưng nơi chúng tập trung, lượng bức xạ có cường độ đủ mạnh để tiêu diệt các tế bào ung thư. Vì não là cơ quan tinh vi, nên dao mổ tia gamma là một phương thức tương đối an toàn để tiến hành những loại phẫu thuật nhất định gây khó khăn đối với dao mổ thông thường.

– Tia gamma dùng trong phẫu thuật, điều trị các căn bệnh liên quan đến khối u, dị dạng mạch máu, các bệnh chức năng của não. Tia gamma sẽ giúp các các bác sĩ định vị chính xác các vị trí tổn thương để việc điều trị đạt hiệu quả cao. Một ca phẫu thuật thực hiện bằng phương pháp này tại Việt Nam có chi phí chỉ bằng 1/6 hoặc 1/8 so với các nước trong khu vực.

Ứng dụng trong công nghệ cơ khí

– Nguyên lý của phương pháp chụp ảnh phóng xạ là dùng tia phóng xạ Gamma hoặc tia X phóng xuyên qua phim, năng lượng truyền qua tùy theo mật độ sẽ cho ta nhận biết vùng nào có khuyết tật và hình ảnh rõ ràng, độ chính xác cao.

– Theo đó, chuyên gia sẽ kiểm tra được những khuyết tật trong sản phẩm đúc với thiết bị ứng dụng tia Gamma chuyên dụng, sử dụng sức mạnh xuyên thấu của tia gamma để kiểm tra xem có vấn đề gì với cấu trúc bên trong của các sản phẩm công nghiệp hay không. Đây được coi là một phương pháp thử nghiệm không phá hủy phổ biến được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực công nghệ cơ khí.

Mong rằng những chia sẽ trên sẽ giúp cho bạn một phần nào đó trong việc học tập của mình. Xin chân thành cảm ơn bạn khi đã xem hết bài viết này. Để có thể xem thêm nhiều bài viết hơn nữa hãy truy cập vào trang: bluefone.com.vn

We will be happy to hear your thoughts

Leave a reply