[Vật lí 12] Sóng cơ và sự truyền sóng cơ – Phương trình sóng

Sóng cơ và sự truyền sóng cơ là gì? Bạn cần phải hiểu rõ và nắm chắc kiến thức mới có thể áp dụng vào làm bài tập.

– Để hiểu hơn về sóng cơ và sự truyền sóng cơ hãy cùng theo dõi bài viết sau đây để có thể hiểu rõ hơn về bài học này nhé.

Tham khảo thêm:

• Con lắc đơn
• Con lắc lò xo

Sóng cơ

Định nghĩa

– Sóng cơ là dao động cơ lan truyền trong môi trường vật chất. Khi sóng cơ truyền đi chỉ có pha dao động của các phần tử vật chất lan truyền còn các phần tử vật chất thì dao động xung quanh vị trí cân bằng cố định.

Sóng ngang

– Sóng ngang là sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng. Thực nghiệm chứng tỏ, sóng ngang truyền được trong chất rắn và bề mặt chất lỏng. Ví dụ: sóng trên mặt nước, sóng trên sợi dây cao su.

Sóng dọc

– Sóng dọc là sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương trùng với phương truyền sóng. Thực nghiệm chứng tỏ, sóng dọc truyền được cả trong chất rắn, lỏng và khí. Ví dụ: sóng âm, sóng trên một lò xo.

Các đặc trưng của một sóng hình sin

Sự truyền của một sóng hình sin

– Kích thích một đầu dây căng thẳng, đầu còn lại cố định cho nó dao động hình sin. Trên dây cũng xuất hiện một sóng hình sin.

– Từ hình vẽ ta thấy đỉnh sóng dịch chuyển theo phương truyền sóng với vận tốc v.

Các đặc trưng của một sóng hình sin

• Biên độ của sóng: Biên độ A của sóng là biên độ dao động của một phần tử của môi trường có sóng truyền qua.
• Chu kì của sóng: Là chu kì 1dao động của một phần tử của môi trường có sóng truyền qua.
• ​ gọi là tần số của sóng.
• Tốc độ truyền sóng: Là tốc độ lan truyền dao động trong môi trường. Đối với 1 môi trường vận tốc truyền sóng là một giá trị không đổi.
• Bước sóng: Bước sóng λ là quãng đường mà sóng truyền được trong một chu kì:
• Năng lượng của sóng: Là năng lượng của các phần tử của môi trường có sóng truyền qua.

Phương trình sóng

– Phương trình dao động tại điểm O là $u_O=A$. Sau khoảng thời gian ∆t, dao động từ O truyền đến M cách O một khoảng x = v.∆t.

– Phương trình dao động của phần tử môi trường tại điểm M bất kì có tọa độ x là:

=> Phương trình này cho biết li độ u của phần tử có tọa độ x vào thời điểm t.